اجرت المثل چیست؟ | اجرت المثل در زندگی زناشویی

دین اسلام در بسیاری از موارد حقوق ویژه ای برای زنان درنظر گرفته است ، زنان و مادران به دلیل دردها و مشقت هایی که در زندگی با وجود مشغله های فراوان متحمل می شوند و با انجام وظایف خانه‌داری و همسرداری هرچند کوچک ، پاداش می‌بینند که یکی از آنان اجرت المثل است و در قانون ما نیز به آن اشاره شده است و هرچه طول زندگی مشترک بیشتر باشد این حق نیز افزایش می‌یابد .

واژه اجرت المثل یعنی پاداش و کیفر متناسب و مشابه با عمل انجام شده. این اصطلاح از آیه 45 سوره نحل الهام گرفته شده‌ است: “لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاءُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَىٰ” به معنای “تا كسانى را كه بدى كرده‌اند، به [سزاى] آنچه عمل نموده‌اند مجازات كند، و [نيز] پاداش نيكوكاران را [بهتر] دهد.” پس اجرت المثل به معنای پاداش و کیفری است که متناسب و مشابه با عمل انجام شده باشد.

اجرت المثل در زندگی مشترک

مفهوم این عبارت در زندگی مشترک نیز از مفهوم عام آن متفاوت نمی باشد . دراین مفهوم نیز اجرت المثل به معنای پرداختن اجرت کارهایی است که زن در خانۀ شوهر انجام داده در حالی‌که این امور از وظایف شرعی او نبوده و برای این کار قصد تبرع (مجانی بودن)  نیز نداشته باشد یعنی این هدف را نداشته که کارها و وظایف مشخص شده را برای همسر خود رایگان انجام بدهد ، در این موارد شوهر موظف به پرداخت اجرة المثل این کارها می‌باشد . این اجرت به حکم قانون و متناسب با کارهایی است که زن در خانه انجام داده و پرداخت آن ارتباطی با دارایی شوهر ندارد و در هر صورت باید پرداخت شود .

حال که با مفهوم اجرت المثل آشنا شدیم ذکر این نکته ضروری است که برخلاف تصور عامه درصورت درخواست طلاق ازطرف زن ، باز هم زن مستحق دریافت اجرت المثل می باشد و این موضوع هیچگونه تاثیری براین حق قانونی زن نمی گذارد مگر اینکه زن در وکالت در طلاق حق اجرت المثل خود را اسقاط کرده باشد .

در قانون مدنی و قانون حمایت خانواده ، به عنوان دو قانون اصلی ای که با دعاوی خانواده سر و کار دارند ، از جمله دعوای اجرت المثل زوجه ، هیچ مبلغ  خاصی در مورد میزان این موضوع ذکر نشده مضاف بر اینکه با جستجو در آرا و نگاه به رویه  قضایی دادگاه های خانواده در می یابیم که میزان اجرت المثل زوجه ، مبلغ ثابت نبوده و تعیین آن در هر پرونده با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری صورت می پذیرد به عنوان مثال ممکن است زن و شوهری سال ها جدا از یکدیگر زندگی کنند و در موردی دیگر زن به همراه خانواده ی شوهر خود زندگی کند و اعمال روزمره ی آن ها را نیز انجام بدهد پس دادگاه در موارد مختلف پس از تشکیل جلسه رسیدگی و شنیدن اظهارات طرفین در صورت تشخیص استحقاق زوجه ، موضوع را به کارشناس ارجاع می دهد و کارشناس با توجه به فاکتور های متعدد ( تحصیلات زوجه ، وضعیت اشتغال ، تعداد فرزندان ، محل زندگی ، امکانات زندگی مشترک ) میزان اجرت المثل را تعیین می کند که البته این مبلغ از سوی هرکدام از طرفین قابل اعتراض نیز است .

در مواردی که زن و مرد بصورت توافقی از یکدیگر جدا می شوند باید تکلیف تمام حق و حقوق مالی و غیر مالی مخصوص زن از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و اجرت المثل زن را مشخص کنند . در این نوع از طلاق ، توافق زن و مرد برای دادگاه ملاک بوده و دادگاه به چیزی جز توافقات بین آنها اهمیت نمی دهد ، به همین دلیل هم تکلیف اجرت المثل زن در طلاق توافقی باید توسط زن و مرد با توافق یکدیگر روشن شود و در صورتی که زن اجرت المثل خود را ببخشد دیگر دادگاه اقدام به تعیین مقدار اجرت المثل ایام زوجیت نخواهد کرد. اما اگر زن بخواهد این حق را در طلاق توافقی را مطالبه کند یا باید با توافق با شوهرش مبلغ اجرت‌المثل را مشخص کند و یا اینکه موضوع به کارشناس دادگاه واگذار شود تا وی مبلغ اجرت المثل زن را تعیین کند .

نتیجه گیری

به عنوان نکته آخر شرط مطالبه اجرت‌المثل ، جدایی و حتی تقاضای طلاق هم نیست . البته چنین چیزی به ندرت پیش می آید که در یک زندگی آرام که افراد هیچ مشکلی در زندگی خود ندارند زن بخواهد اجرت‌المثل ایام زوجیت بگیرد اما اگر کسی بخواهد این کار را انجام دهد کاملا قانونی است بدون اینکه نیازی به جدایی زن و مرد باشد . زن می‌تواند در زمانی که زندگی مشترک در جریان است شرایط خود را ثابت کند و به استناد تبصره ماده 336 مطالبه اجرت‌المثل با شرایطی که گفته شد را بکند .

بهترین وکیل طلاق در تهران

موسسه حقوقی عدل مبین با افتخار بهترین وکلای پایه یک دادگستری را برای پرونده طلاق شما به کار میگیرد. موسسه عدل مبین با داشتن بهترین وکیل طلاق در تهران حق و حقوق شما را به صورت کامل حفظ میکند. همین حالا با شماره تلفن های موجود جهت دریافت مشاوره رایگان تماس بگیرید.